Mô hình ASK là gì? Ứng dụng của ASK đối với doanh nghiệp

Trong thời đại công nghệ 4.0, việc đánh giá năng lực từng cá nhân trong công ty không còn là quyết định chủ quan một chiều của nhà quản lý nữa. Tất cả các quy trình theo dõi, phân công và đánh giá năng lực công nhân viên phải tuân theo các các tiêu chí được lập ra rõ ràng. Việt Nam chúng ta cũng đã đến lúc hòa nhập với xu hướng thế giới, áp dụng mô hình ASK vào việc đánh giá nhân viên tốt nhất. 

Mô hình ASK là gì?

ASK (Attitude-Skill-Knowledge) là mô hình tiêu chuẩn nghề nghiệp được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới. Xuất phát từ những ý tưởng cơ bản của Benjamin Bloom (1956), đến nay ASK đã được chuẩn hóa thành một mô hình hoàn chỉnh để đánh giá năng lực con người. Nó bao gồm 3 nhóm chính: Kiến thức, kỹ năng và thái độ. Cụ thể:

• Kiến thức: Khả năng nhận thức hoặc tinh thần được sử dụng để lưu giữ và xử lý thông tin.
• Kỹ năng: Khả năng thể chất được sử dụng để thực hiện các hoạt động hoặc nhiệm vụ.
• Thái độ: Cảm xúc hoặc cảm xúc về ai đó hoặc một cái gì đó.

Cách học tập và áp dụng mô hình ASK hiệu quả cho từng cá nhân

Nếu một người đang học một điều gì đó mới, nó sẽ thuộc một trong ba loại của mô hình này.

• Việc học các sự kiện và khái niệm sẽ thuộc phạm trù kiến ​​thức.
• Học cách làm điều gì đó sẽ nằm trong danh mục kỹ năng.
• Học cách hình thành một quan điểm hoặc niềm tin mới hoặc khác sẽ thuộc loại thái độ.

Thông qua các hoạt động giáo dục và đào tạo, một người có thể tiếp thu kiến ​​thức mới, phát triển kỹ năng mới hoặc hình thành thái độ mới.

Thông thường, hầu hết các chương trình đào tạo và giáo dục đều tập trung vào phát triển kiến ​​thức và kỹ năng. Vì đó là những thứ dễ quan sát và đo lường nhất. Mặt khác, thái độ ít được các chương trình giáo dục và đào tạo truyền thống giải quyết nhất. Vì chúng khó phát triển nhất đối với con người và khó đo lường kết quả nhất.

Phân tích chuyên sâu về Kiến thức, Kỹ năng và Thái độ

Để giúp cho từng người hiểu rõ mức độ quan trọng và áp dụng mô hình ASK vào đánh giá năng lực, Workplus đã tổng hợp thông tin chi tiết từng yếu tố như sau:

Hiểu biết

Kiến thức là điều kiện để nhận thức được điều gì đó. Đó là quá trình xử lý thông tin nhận thức. Nó bao gồm việc nhớ lại, công nhận, hiểu, áp dụng và đánh giá các sự kiện, mô hình và khái niệm.

Kiến thức có thể được đo bằng các bài kiểm tra viết hoặc vấn đáp. Trong đó một người ghi lại hoặc giải thích những gì họ biết.

Xem thêm: Biểu đồ Gantt là gì? Ứng dụng của sơ đồ Gantt trong dự án

Kiến thức về các sự kiện và khái niệm tạo thành nền tảng cho khả năng áp dụng các kỹ năng, để thực hiện một nhiệm vụ hoặc để sửa đổi một thái độ. Một người cần phải có kiến ​​thức cơ bản về chủ đề trước khi phát triển kỹ năng hoặc thái độ. Ví dụ, một người sẽ cần tìm hiểu các thành phần và các bước liên quan đến việc làm bánh (kiến thức), trước khi họ thực sự thực hiện nhiệm vụ làm ra chiếc bánh (kỹ năng).

Kỹ năng

Kỹ năng liên quan đến khả năng thực hiện một hoạt động hoặc nhiệm vụ. Nó bao gồm chuyển động thể chất, phối hợp, khéo léo và áp dụng kiến ​​thức.

Năng lực và sự thành thạo trong việc thực hiện các kỹ năng đòi hỏi phải được đào tạo và thực hành. Các kỹ năng được đo bằng tốc độ, độ chính xác và/hoặc kỹ thuật thông qua quan sát hoặc giám sát.

Các kỹ năng thường được học thông qua việc chuyển giao kiến ​​thức. Thông thường, một người có được kiến ​​thức về cách thực hiện một nhiệm vụ và sau đó bắt đầu thực hiện nhiệm vụ đó. Ví dụ: Một người thường sẽ học các thành phần và các bước liên quan đến việc làm bánh quy (kiến thức), sau đó thực hiện chúng (kỹ năng).

Thái độ

Thái độ là cách suy nghĩ hoặc cảm nhận về ai đó hoặc điều gì đó. Nó bao gồm cách thức mà một người có thể giải quyết mọi việc theo cảm xúc và nó thường được phản ánh trong hành vi của một người. Thái độ của một người có thể ảnh hưởng đáng kể đến cảm xúc, giá trị, sự đánh giá cao và động lực đối với điều gì đó.

Việc phát triển hoặc điều chỉnh thái độ của một người có thể mất nhiều thời gian và công sức. Thường không dễ để thay đổi thái độ của một người, sau khi nó đã được hình thành trong một khoảng thời gian đáng kể. 

Ngoài ra, rất khó để đo lường cảm giác và nhận thức của một người về điều gì đó. Thậm chí còn khó hơn để đo lường mức độ thay đổi đã xảy ra trong thái độ của một người, do kết quả của các hoạt động đào tạo hoặc giáo dục.

Ví dụ về mô hình ASK

Ví dụ về học tập có thể giúp bạn dễ hình dung ra hơn đối với mô hình đánh giá năng lực này:

Hiểu biết

• Các bộ phận của ô tô
• Nguyên liệu làm bánh
• Tên của các nhà lãnh đạo thế giới

Kỹ năng

• Cách sửa ô tô
• Cách làm bánh quy
• Cách gửi email

Thái độ

• Để đánh giá cao những đóng góp của người khác
• Có động lực để làm việc chăm chỉ
• Coi trọng mối quan hệ khách hàng tốt

Với một ví dụ ngắn gọn xúc tích như thế này, bạn có thể hiểu sơ bộ về mô hình khi áp dụng trong thực tế. Tuy nhiên, bạn muốn có một bảng đánh giá tốt và chi tiết hơn, thì hãy lấy giấy bút, vạch ra những tiêu chí mà mình muốn ở trong từng yếu tố nhé.

Lợi ích của mô hình ASK

Trong thực tế, mô hình này đã giúp cho nhiều doanh nghiệp, người quản lý công việc đánh giá được nhân viên, cấp dưới của mình một cách có khoa học và đúng đắn. Cụ thể, nó có những lợi ích sau:

• Giúp người quản lý sàng lọc CV của ứng viên trước tuyển dụng.
• Sàng lọc năng lực của người nộp đơn trước khi phỏng vấn.
• Đánh giá ứng viên theo các tiêu chí ASK có thực sự phù hợp với vị trí mà bạn đang tuyển dụng hay không?
• Đánh giá được khả năng, mức độ hoàn thành công việc, thái độ đối với công việc,… của từng nhân viên trong công ty.
• Giúp cho nhà đào tạo xây dựng lộ trình onboarding hiệu quả.

Tổng kết

Mô hình ASK được sử dụng nhiều trong học tập, đào tạo, đánh giá năng lực của công nhân viên trong từng ngành nghề khác nhau. Có thể nói, ứng dụng của nó là vô cùng rộng rãi. Việc bạn có áp dụng nó hiệu quả hay không còn phải dựa vào thực tế.